فرانک لوید رایت، یکی از بزرگترین معماران تاریخ معماری مدرن، نهفقط در طراحی ساختمانها و فضاهای عمومی بلکه در جزئیات طراحیهای داخلی مانند دستگیرهها نیز تأثیرات قابل توجهی بر جای گذاشته است. او در آثار خود بهویژه در پروژههای مسکونی، همواره سعی داشت تا معماری را بهگونهای طراحی کند که با طبیعت و محیط زیست هماهنگ باشد. این فلسفهی طراحی، از ابتداییترین جزئیات تا بزرگترین اجزاء، از جمله دستگیرهها، قابل مشاهده بود.
طراحیهای رایت بهویژه در خانههایی به سبک پرایری(Prairie Houses) بسیار مشهور است. معماری به سبک پرایری نوعی ساختمانسازی است که معتقد است یک سازه باید نشاندهنده و ادای احترامی به محیط اطرافش باشد. رایت یک خانه به سبک پرایری را سازهای میدانست که با زمین در هم آمیخته شده باشد؛ مانند خانهی آبشار که یکی از پروژههای مهم و اثرگذار او در معماری معاصر محسوب میشود.
اصول طراحی فرانک لوید رایت
رایت یکی از بنیانگذاران جنبش معماری ارگانیک بود که در آن معماری باید با محیط طبیعی اطراف خود هماهنگ و همخوان باشد. او بر این باور بود که خانهها باید از فضاهای طبیعی الهام بگیرند و با آنها پیوندی عمیق برقرار کنند. از این رو، در طراحیهای خود از هندسههای طبیعی و الگوهای موجود در طبیعت استفاده میکرد. او بر این نکته تأکید داشت که طراحی داخلی نیز باید همچون معماری بیرونی در همراستایی با طبیعت باشد، بهویژه در استفاده از جزئیات مانند دستگیرهها.
دستگیرهها در طراحیهای فرانک لوید رایت
در طراحی دستگیرهها، رایت به اشکال ساده و کاربردی توجه داشت که بتوانند بهطور هماهنگ با دیگر عناصر معماری و دکوراسیون داخلی خانههایش عمل کنند. بهعنوان مثال، در طراحی دستگیرههای بسیاری از خانههای شخصی خود، رایت از هندسههای سادهای استفاده میکرد که بهراحتی با فضای داخلی هماهنگ میشدند.
دستگیرههای طراحیشده توسط رایت معمولن بهگونهای بودند که از ویژگیهای ارگانیک طبیعت الهام گرفته و در عین سادگی، دارای پیچیدگیهای خاص خود بودند. این دستگیرهها اغلب از جنس چوب، مس، یا برنز ساخته میشدند و با طراحی هندسی ظریف خود، فضایی آرام و همآهنگ ایجاد میکردند.
هندسه و طبیعت در دستگیرهها
یکی از ویژگیهای برجسته در طراحی دستگیرههای فرانک لوید رایت، تأکید بر هندسههای طبیعی است. او به جای استفاده از طراحیهای پیچیده و تزئینی، از الگوهای سادهی هندسی مانند مثلثها، مستطیلها و دایرهها که در طبیعت یافت میشوند، بهره میبرد. دستگیرههای رایت نهتنها عملکردی بودند بلکه در ترکیب با سایر عناصر داخلی بهنحوی طراحی میشدند که جریان طبیعی فضا را ادامه دهند و حس یکپارچگی با محیط طبیعی اطراف را ایجاد کنند. رایت معتقد بود که یک خانه نباید چیزی بیشتر از طبیعت باشد. او در این زمینه گفته است:
«معماری باید بهگونهای باشد که خانه جزئی از زمین باشد و نه یک موجود خارجی که در آن قرار گرفته است».
این جملهی رایت به وضوح فلسفهی طراحی او را نشان میدهد که در تمام جزئیات، از جمله دستگیرهها، خود را به نمایش گذاشته است. دستگیرهها در این فضاها باید هم کاربردی باشند و هم بهعنوان بخشی از فرآیند طبیعی زندگی در خانه عمل کنند.
تولید دستگیرهها در دوران فرانک لوید رایت
در زمان فعالیت رایت، تکنولوژیهای تولید دستگیره و سایر جزئیات معماری به تدریج پیشرفت کرده بودند؛ بهویژه در نیمهی اول قرن بیستم، تولید انبوه فلزات و مواد مختلف باعث شد تا معماران بتوانند بهراحتی ایدههای طراحی خود را به واقعیت تبدیل کنند. رایت از این پیشرفتها برای ساخت دستگیرهها و دیگر جزئیات خانهها استفاده کرد. بهویژه در خانههایی که به سبک پرایری طراحی میکرد، جایی که رایت برای نخستین بار از دستگیرههایی با طراحی ساده و هماهنگ استفاده کرد، این تکنولوژیهای جدید این امکان را به او دادند که جزئیات مورد نظرش را با دقت و ظرافت بیشتری طراحی کند.
دستگیرههای رایت و تأثیر آنها بر طراحی خانهها
دستگیرهها در خانههای طراحیشده توسط رایت نهتنها ابزاری برای باز کردن درها بودند، بلکه بهعنوان یک عنصر مهم در طراحی فضا بهشمار میرفتند. این دستگیرهها همچون سایر اجزای طراحی خانه، بخشی از یک کل منسجم بودند که به تحقق اصول معماری ارگانیک کمک میکردند. طراحی این دستگیرهها در کنار دیگر عناصر معماری، تجربهای یکپارچه از فضای داخلی را برای ساکنین ایجاد میکرد.
رایت با طراحی ساده و کاربردی دستگیرهها در کنار فرمهای طبیعی و هندسی، خانههایی خلق کرد که هم از نظر ساختاری و بصری جذاب بودند و هم فضایی آرام و هماهنگ را برای زندگی روزمره ایجاد میکردند.