زاماک یک نوع آلیاژ است که برخی از قطعات مورد استفاده در صنعت را تشکیل می دهد. در اینجا بد نیست اندکی با این آلیاژ آشنا شویم و مزایای آن را در صنعت بدانیم.
عناصر اصلی آلیاژ زاماک عبارتند از روی، آلومینیوم، مس، منیزیم. البته آهن، کادمیم، قلع، نیکل، کرم و منگنز نیز به مقادیر اندک در آن به کار می روند اما پایه اصلی و اساس آلیاژ زاماک، روی است. روی، عنصری است با رنگ سفید با درخشش آبی یا نقره ای. ساختار روی دارای ساختار کریستالی بلوری فشرده است. نقطه ذوب روی 419 و نقطه جوش آن 906 درجه سانتیگراد است.
در واقع آلیاژ ریختگی روی با نام زاماک، یکی ازمعروف ترین آلیاژهای روی بوده و در 3 درجه زاماک 2، زاماک 3 و زماک 5 طبقه بندی می شود.
عناصر تشکیل دهنده زاماک تاثیرات مختلفی بر ویژگی های این آلیاژ دارند که به شرح زیر خلاصه شده است:
روی: هرچه میزان این فلز در زاماک بیشتر باشد، میزان استحکام این آلیاژ نیز بیشتر است و مقاومت در برابر خوردگی را نیز افزایش می دهد. مهمترین قابلیت آلیاژهای روی، حفظ ابعاد و دقت ابعادی آن است که در صنایع مکانیکی و الکتریکی، اتومبیل سازی، اسباب بازی و پوشش ها برای جلوگیری از خوردگی (گالوانیزه) مورد استفاده قرار می گیرد.
آلومینیوم: این عنصر باعث افزایش استحکام کششی، مقاومت به خزش، استحکام به ضربه (در اصطلاح چکش خوار بودن) و سختی روی می شود. میزان این آلیاژ در زاماک میان 3/5 تا 4/3 درصد است. اگر میزان آلومینیوم زاماک بیش از 5 درصد باشد، شکنندگی آن نیز بالاتر خواهد بود.
مس: این عنصر در زاماک دو اثر مهم ایجاد می کند؛ افزایش استحکام کششی، خزشی و سختی و افزایش مقاومت به خوردگی. میزان مس موجود در آلیاژ زاماک در حدود 1% است.
منیزیم: سختی آلیاژ را افزایش می دهد اما استحکام به ضربه، درصد ازدیاد طول و همچنین سیالیت مذاب آلیاژ را کاهش می دهد. در عین حال منیزیم خاصیت اکسیژن زدایی دارد. همچنین این عنصر مقاومت به خوردگی را نیز افزایش می دهد.
